Сказка КОЗА И МЕДВЕДЬ

Коза и медведь

Жили-были старик со старухой. У них была ко-за. Старик и старуха умерли. Коза осталась дома совсем одна.

Коза принесла трех маленьких козлят. Пошла коза однажды в лес, козлятам своим наказала:

— Если придет кто с грубым голосом, то дверь не отворяйте. Если придет с тонким голосом, то пустите.

Побродила коза по лесу, по болоту, травки пощи-пала и вернулась домой. Дошла до избушки и начала петь:

По лесочку походила, Травы лесной пощипала. По болотцу походила, Травы болотной щипала. Полвымени масличка, Полвымени молочка. Детки мои, откройте!

Сказки луговых марийцев

Сказка в марийском устно-поэтическом творчестве является одним из самых распространенных жанров. Для обозначения сказки у марийцев бытуют следующие термины: йомак, ямак, шоя, шая, нуж; последний, по наблюдению К. А. Четкарева, употребляется в Шурминском и частично Уржумском районах Кировской области. Марийский термин йомак схож с тюркоязычными народами. Так, под этим термином в башкирском и татарском фольклоре понимают жанр загадки, а у сибирских татар — в том числе и сказку.

Каза ден маска

Иленыт кугыза ден кува. Нунын ик казашт улмаш. Илат-илатат, кугыза ден кува колен колтат, а каза шкетак пӧртеш кодеш.

Каза кум пачам ышта, шке кожлашке каяш тар-вана, игыже-влаклан каласен кода:

— Кугу йӱкан толеш гын, ида пурто. Изи йӱкан то-леш гын, пуртыза.

Каза каен колта. Кожлаште, купышто коштеш, мӧҥгыжӧ толеш, пӧртшӧ дек шуэшат, мураш тӱҥа-леш:

Кожлашкыжат мияльым,

Кожла шудым пурлальым.

Купышкыжат мияльым.

Куп шудым пурлальым. Пел водарыштем шӧр, Пел водарыштем ӱй. Игем-влак, почса!

Тыге муралтен, омсам тӱкалта. Пачаже-влак омсам почыт. Каза пура, нуным пукша. Кас лиеш, малаш возыт. Эр лиеш, кынелыт. Кочкыт-йӱыт. Каза кож-лашке каяш тарвана, пачаже-влаклан каласен кода:

— Кугу йӱкан толеш гын, ида пурто, изи йӱкан то-леш гын, пуртыза.

Каза каен колта. Каза каен гына шукта, тудын пӧртшӧ деке маска толеш, кугу йӱк дене мураш тӱҥа-леш:

Кожлашкыжат мияльым, Кожла шудым пурлальым. Купышкыжат мияльым, Куп шудым пурлальым. Пел водарыштем шӧр, Пел водарыштем ӱй. Игем-влак, почса!

— Уй-йуй! Она поч! — маныт каза пача-влак,— мемнан авана огыл. Тиде кугу йӱкан.

Маска кая, кӱвар йымаке пурен шинчеш. Тиде жапыште каза толын шуэш, мураш тӱҥалеш:

Кожлашкыжат мияльым, Кожла шудым пурлальым. Купышкыжат мияльым, Куп шудым пурлальым. Пел водарыштем шӧр, Пел водарыштем ӱй. Игем-влак, почса!